တႃႇထူပ်းလွင်ႈၸႂ်ဢုၼ်ႇ သင်ၶႂ်ႈမီးသုၼ်ႇ

 

တိုၵ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၸႂ်လဵၵ်ႉ၊မေႃမီးၸႂ်ပိုင်ႈဢိင်ပိူၼ်ႈ၊ပဵၼ်ၵူၼ်းမေႃထၢင်ႇလဵၵ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇယူႇတႃႇသေႇ ဢမ်ႇႁတ်းႁဵတ်းသင် ဝူၼ်ႉႁဵတ်းသင်ၵေႃႈၵူဝ်ၽိတ်းယူႇတႃႇသေႇႁႃႉ?၊ 

ယင်းတိုၵ်ႉမိူၼ်ၼင်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်မေႃႁွင်ႉႁႆႈၶီငဝ်ၸႂ်လဵၵ်ႉယူႇႁႃႉ? ပႆႇၼႅၼ်ႈၼႃ ၵႅၼ်ႇၶႅင်ပဵင်းပေႃးၼႄႇ၊ ပေႃးၼၼ်ၵေႃႈသိုပ်ႇလူႇတူၺ်းလိၵ်ႈႁူဝ်ၼႆႉသေၽိုၵ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈယႂ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼႅၼ်ႈၼႃလႆႈယဝ်ႉ။

(1) ပၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈတွပ်ႇပၼ်လႄႈ။

ပေႃးထူပ်းၺႃးၶေႃႈထၢမ်ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈတွပ်ႇၼၼ်ႉ ယၵ်ႉတူၺ်းသၢႆတႃၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ထၢမ်ႁဝ်းၼၼ်ႉသေယုမ်ႉၼႄၶဝ်ႄလႈ။ ၶေႃႈထၢမ်ၵူႈၶေႃႈလႄႈပၼ်ႁႃၵူႈဢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇတွပ်ႇမူတ်း လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈႁဝ်းတေမွၵ်ႇၼႄၶဝ်ၵူၺ်း။

(2) ယုမ်ႉၼႄႁႂ်ႈပဵၼ်ၵႂၢမ်းမၢႆလႄႈ။

ၽွင်းယၢမ်းပႆတၢင်းၼႆႉ ဝႆႉတူဝ်သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈသေပႆလႄႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈလွင်ႈဝႆႉတူဝ်သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈသေပႆၼႆႉ မၼ်းမွၵ်ႇၼႄလွင်ႈပဵၼ်ၽူႈယႂ်ႇ ၵႅၼ်ႇၶႅင်ၼႅၼ်ႈၼႃလႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈသၢႆလိူတ်ႇၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းလဵၼ်ႈၽဵင်ႇၵၼ် ပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇတူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽွင်းယၢမ်းၸႂ်သုၵ်ႉသေ  ထူပ်းၺႃးၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉၸွမ်းတၢင်းၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈတူင်ႉတၵ်ႉလၢတ်ႈတေႃႇၶဝ်ၵေႃႈယုမ်ႉသေငွၵ်းႁူဝ်ၼႄၶဝ်ႄလႈ။ 

(3) မၢႆတွင်းလီလီဢွၼ်ႉဢူၺ်းၵေႃႉ။

ဢူၺ်းၵေႃႉလီဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းမီးတၢင်းသိူဝ်းၵေႃႈ မၼ်းတေသိူဝ်းၸွမ်းႁဝ်းသေ ပေႃးႁဝ်းမီးတၢင်းတုၵ်ႉထူပ်ႈတၢင်းယၢပ်ႇယူႇၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈတေၶီငဝ်ႁွၼ်ႉမႆႈမိူၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၊ၼႆႉပဵၼ်လွင်ႈမၵ်းမၢႆပဵၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉလီၵၼ်ယဝ်ႉ လွင်ႈၼႆႉႁဝ်းလီမၢႆတွင်းဝႆႉလီလီဢေႃႈၼႃ။

(4) ပၼ်ၽၢင်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇဝႆႉလႄႈ။

တမ်းဝၢင်းၶေႃႈတႅပ်းတတ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁင်းၶေႃလႄႈ။ ပေႃးတမ်းဝၢင်းယဝ်ႉလွင်ႈသင်တေပဵၼ်မႃးၵေႃႈ တွၼ်ႈတႃႇတေယွမ်းႁပ်ႉလႆႈၼၼ်ႉႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႆႉတႃႇသေလႄႈ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇတေႇႁဵတ်းသၢင်ႈၼၼ်ႉ ယႃႈယႃၼႅင်ၸႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉဢမ်ႇမီး  ၼႆ ပၼ်ၽၢင်ႉတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇတႃႇသေလႄႈ။

(5)ပေယွမ်းၵၢၼ်ႉၵႂႃႇငၢႆႈငၢႆႈ။

ၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်ႁဝ်းလူဝ်ႇႁဵတ်းသၢင်ႈၼၼ်ႉၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈတဵမ်ထူၼ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ႄလႈယႃႇပေယွမ်းၵၢၼ်ႉ။

(6)ယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈတေၸၢင်ႈပဵၼ်လႄႈ။

ႁႂ်ႈမေႃယွမ်းၵႃႈၶၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ(ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈႁႂ်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ)ႁႂ်ႈမေႃတူၺ်းႁၼ်ၼႂ်းလူၵ်ႈၼႆႉၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈသေမေႃယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈဢၼ်တေပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉလႄႈ။

(7) ယႃႇပေၵေႈတူဝ်ၵဝ်ႇၼႃႈ။

တွၼ်ႈတႃႇတေၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်ၼၼ်ႉ ယႃႇပေႁႃလွင်ႈၵေႈတူဝ်။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၵေႈတူဝ်ၽၢႆႇလင်လွင်ႈၽိတ်းၼႆႉဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈထွမ်ႇ။

(8) ဢမ်ႇမီးၽႂ်ထုၵ်ႇၼီႈသူ။

ယႃႇပေလႃႈလီႈဢွၵ်ႇတေႃးသ(ၸႂ်လမ်)ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ထုၵ်ႇၼီႈႁဝ်းဝႆႉသေၵေႃႉလေႃႇ တွၼ်ႇတႃႇတေမႃးယွမ်းၼွမ်းသူလႆႈတႃႇသေႇၼၼ်ႉ။

(9) ႁၵ်ႉၼႆႉပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇယိုၼ်ႈပၼ်။

ပေႃးႁဝ်းႁၵ်ႉၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉတေတေႉၸိုင် ဝၢင်းၶႂၢင်းပၼ်မၼ်း သေ၊ပွႆႇပၼ်လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းမၼ်း ပၼ်မၼ်းၵႂႃႇလီလီလႄႈ ယႃႇပေတဵၵ်းတဵင် ယႃႇပေၸၼ်ဝႆႉ။သင်ဝႃႈမၼ်းႁၵ်ႉသူတေႉယူႇၼႆ မၼ်းတေပွၵ်ႈမႃးႁႃသူၶိုၼ်းၵူၺ်း။

(10)ယွၵ်ႇလႅၼ်တူဝ်ၵဝ်ႇဢမ်ႇလႆႈ။

ယႃႇပေယွၵ်ႇလႅၼ်။လွင်ႈသိူင်ႇသိမ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉဢမ်ႇမီးတီႈၼႂ်းမိူင်းၵူၼ်း။ဝၼ်းၼိူင်ႈလွင်ႈတေႉၼႆႉတိုၼ်းတေမီးမႃးယူႇယဝ်ႉ။

(11)ယႃႇပေထၢင်ႇလဵၵ်ႉ။

ယႃႇပေထၢင်ႇလဵၵ်ႉၵူၼ်းၵေႃႉလႂ်သေၵေႃႉ လိုၼ်းသုတ်းတိူၵ်ႈတီႈတူဝ်ၵဝ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ယႃႇပေထၢငိႇလဵၵ်ႉလႃးလႃး။

(12) သင်ဝႃႈယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ။

လွင်ႈဝၼ်းလင်ၼႆႉသင်ဢမ်ႇၶႂ်ႈလိုမ်းပႅတ်ႈၵေႃႈလႆႈယူႇ ၵဵပ်းသိမ်းဝႆႉႁႂ်ႈလီထိသုတ်းလႄႈ ၊ၵူၺ်းၵႃႈလူဝ်ႇလႆႈမေႃပွႆႇဝၢင်းၶႂၢင်း ပွင်ႇၸႂ် ၼိူဝ်လွင်ႈထိူၵ်ႈပဵၼ်ပႅတ်ႈဢိူဝ်ႈ။

(13)ပေဢဝ်လွင်ႈထၢင်ႇယႂ်ႇ။

 ယႃႇပေဝူၼ်ႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဝ်းၼႆႉ လွင်ႈယႂ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းတိုဝ်းၵူႈတီႈ ဢမ်ႇပႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇပဵၼ်ၼႆယူႇ ၶူင်းၵူၼ်းၼႆႉတိုၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈယူႇ ဢမ်ႇပႃးမႂ်းၵေႃႈမၼ်းၸၢင်ႈပဵၼ်ၵႂႃႇယူႇ။

(14) လွင်ႈၶွင်ႉၶမ်တီႈသူၵႄႈလိတ်ႈ။

ပၼ်ႁႃလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်ဢၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းသေၵေႈလိတ်ႈလႆႈယဝ်ႉၵႂႃႇၼႆႉပိူၼ်ႈဢမ်ႇႁွင်ႉဝႃႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်တေႉတေႉ။

(15)ၶေႃႈၵႂၢမ်းဝႃႈ"ႁၵ်ႉ"ၼႆၼၼ်ႉ 

လၢတ်ႈတီႈလႂ်၊ၶၢဝ်းယၢမ်းလႂ်ေၵႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈလၢတ်ႈယဝ်ႉၼႆ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်လုၵ်ႉမႃးၼႂ်းၵၢင်ၸႂ်ေတႉတေႉႁဝ်းၼၼ်ႉၸင်ႇလၢတ်ႈလႄႈ။ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ"ၶႂၢင်းပၼ်ႁဝ်းၼႃႈ"ၼႆၼၼ်ႉလၢတ်ႈတီႈလႂ်၊ၶၢဝ်းယၢမ်းလႂ်ေၵႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈလၢတ်ႈယဝ်ႉၼႆ ႁႂ်ႈတူၺ်းသၢႆတႃၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉသေၸင်ႇလၢတ်ႈလႄႈ။

(16)ဝူၼ်ႉဝႆးလၢတ်ႈလွႆးထိုင်တီႈ။

ယႃႇပေတူၺ်းႁၢင်ႈၽၢင်ၽၢႆႇၼွၵ်ႈသေတႅပ်းတတ်းသေပွၵ်ႈ။ ပေႃးမီးလွင်ႈလူဝ်ႇလၢတ်ႈၼႆလၢတ်ႈလွႆးလွႆးလၢတ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းတႅတ်ႈတေႃးၵမ်းလဵဝ်ႄလႈ။ ပေႃးမီးလွင်ႈလူဝ်ႇဝူၼ်ႉၼႆဝူၼ်ႉဝႆးဝႆးလႄႈ။

(17) သင်မီးၶၢဝ်းယၢမ်း။

ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ယူႇသဝ်းႁင်းၶေႃ လွင်ႈဢုၼ်ႇၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၽွင်ႈလႄႈ။

(18) တိူၵ်ႈတီႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၶူဝ်းႁဝ်း။

ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈၶူဝ်းၶွင်ႁဝ်းၼႆႉ ယႃႇပေဢဝ်။ဢမ်ႇဝႃႈတေပဵၼ်ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ႁဝ်းလႆႈၸႂ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉလႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမေႃဝႆႉဝၢင်းၸႂ် ပေႃးပိူၼ်ႈဢမ်ႇၵျိူၵ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈတေဢမ်ႇၵျိူၵ်ႈၼႆလႄႈ။

(19) ပေယွမ်းၵၢၼ်ႉပၼ်သုမ်း။

ပေႃးယင်းၶတ်းၸႂ်ယူႇၸိုင် လွင်ႈလူႉသုမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈတေဢမ်ႇမီးမႃးလႆႈ သင်ၽႅဝ်ပွတ်းတၢင်းၵူၺ်းသေ ယွမ်းၵၢၼ်ႉသုမ်းယွမ်းမိုဝ်းပႅတ်ႈၼႆၸိုင် လွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႃႈတိုၼ်းတေဢမ်ႇမီးမႃးလႆႈမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

(20)ပေႃးမီးၵူၼ်း(3)ၵေႃႉၼႆ 

တႃႇၵေႃႉၼိူင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ၵတ်ႉၶႅၼ်လိူဝ်ႁဝ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၺၢမ်ႉၶုၺ်ႈသေႁဝ်းၼႆႉဢမ်ႇမီး၊ယႃႇထၢင်ႇလဵၵ်ႉၽႂ်လႂ်ၵေႃႉလႂ်သေၵမ်း။

ထၢမ်တူၺ်းတူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဝ်းၶိုၼ်းဝႃႈ"ႁဝ်းၶတ်းၸႂ်မႃးယဝ်ႉႁႃႉ"?။  ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈလၢတ်ႈမႃးၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉၼႆၸိုင်ပွင်ႇဝႃႈႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၵႅၼ်ႇၶႅင် ၼႅၼ်ႈၼႃမႃးယဝ်ႉဢိူဝ်ႈၵေႃႉ။

မူဝ်ႁိူင်း(သီႇပေႃႉ)