သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ဝၢင်းၽႅၼ်

 

သိုၵ်းရၶႅင်ႇ ဝၢင်းၽႅၼ်ဢၢၼ်းႁွတ်ႈယိူင်းမၢႆ ၸူဝ်ႈပႆႇထိုင် 2025

ထၢမ်။   ။ ၼႂ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ရၶႅင်ႇၼႆႉ ၸွင်ႇလႆႈမၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ ၶၢဝ်းယၢမ်း Timeline မၼ်းၶႃႈႁႃႉ။ ဢမ်ႇၼၼ် တေႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇသိုၵ်းသိူဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၼႆ လူၺ်ႈဢမ်ႇႁူႉၶၢဝ်းယၢမ်းသဵင်ႈသုတ်းၼၼ်ႉႁိုဝ်?

တွပ်ႇ။  လိူဝ်သေလၢတ်ႈၼႄၶၢဝ်းယၢမ်းပိူင်တၢႆယဝ်ႉ လွင်ႈၶတ်းၸႂ် ႁႂ်ႈငဝ်းလၢႆးမၼ်း ပိၼ်ႇပႅင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈၼႆႉၵူၺ်း လမ်ႇလွင်ႈ။  ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းႁူၵ်းလိူၼ် တိုၵ်းႁႂ်ႈယဝ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ႁဝ်းၶိုၼ်ႈၵျိဝ်ႇသိၼ်ႇ ႁူၵ်းလိူၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းတိုၵ်း ၼိုင်ႈပီ ဢမ်ႇလႆႈၵေႃႈ တိုၵ်းသွင်ပီ၊ ပေႃးတိုၵ်းသွင်ပီ ဢမ်ႇလႆႈၵေႃႈ ႁဝ်းတေသိုပ်ႇတိုၵ်း ႁႂ်ႈထိုင်သၢမ်ပီ ႁဵတ်းၼႆၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်မႃးတူၺ်းၶိုၼ်း ငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်းႁဝ်း ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ၵဝ်ၶႃႈႁတ်းလၢတ်ႈၼႄႉၼွၼ်းဝႃႈ လွင်ႈၶတ်းၸႂ်ႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတၼ်းထိုင်ပီ 2025 ၵေႃႈယဝ်ႉယႃႇယဝ်ႉ။

ထၢမ်။   ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶၢင်၊ ယၢင်းၶဝ်ၼႆႉ ၵမ်ႉဝႃႈတိုၵ်းၵၼ်၊ ၵမ်ႉဝႃႈၶိုၼ်းလီၵၼ်၊ ၵမ်ႉဝႃႈၵိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁဵတ်းၼႆသေ တေႃႇထိုင်မႃးယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ပႆႇႁၼ်တီႈယဝ်ႉဝၢႆးမၼ်းလႆႈသေပွၵ်ႈ။ ဢၼ်ၼႆႉ ၸွင်ႇသိုၵ်းရၶႅင်ႇ တေပဵၼ်ၼၼ်ႁိုဝ်?

တွပ်ႇ။  ။ ၸႂ်ႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈသင်ၼႆ ၶၢဝ်းတၢင်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မီး (70) ပီမိူင်းယဝ်ႉ။ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဢွၵ်ႇပၢၵ်ႇမႃးငၢႆႈငၢႆႈဝႃႈ (70) ပီမိူင်းယဝ်ႉဢိူဝ်ႈၼႆသေ ၵုမ်ႇဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းၸိူဝ်းၼႆႉမႃးၼႄၵၼ်ယူႇ။ တီႈတႄႉမၼ်း ပုၵ်ႉၵူဝ်ႇၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈ ႁဵတ်ႈၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉယူႇၼႆၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈတိုၵ်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း (70) ပီၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ်။ ၵဝ်ၶႃႈ ႁတ်းလၢတ်ႈသိုဝ်ႈၶႃႈဢိူဝ်ႈ။ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႉၼိုင်ႈၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ႁေ၊ ၵမ်ႉၼိုင်ႈၵိၼ်ၵျေႃႇလေႃႇၵွၵ်းၵၼ်ႁေ၊ ၵမ်းၼိုင်ႈၶၢမ်ႇၸေးၸိမ်ႇမိူင်းၵူၼ်းဢွၼ်ႇႁေ ႁဵတ်းၼႆၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈၼွင်ႉၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈငိုၼ်းလိူၼ်သေဢမ်ႇၵႃး လႆႈဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႆႈလုသုမ်းၸွမ်းၵႂႃႇဝၼ်းဝၼ်းႁဵတ်းၼႆသေ ထဝ်ႈၵႂႃႇႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်းၵူၺ်းၶႃႈၼႃႇ။ ဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈႁွင်ႉဝႃႈ တိုၵ်းသိုၵ်းမႃး (70) ပီလူး။ ပေႃးဢဝ်ငမ်းယဵၼ် (15) ၵေႃႈ ၵူၼ်းလူင်မၼ်း လႆႈမၢၵ်ႈမီးၶၢဝ်းတၢင်း (15) ပီၼၼ်ႉၼႃႇ။ လုၵ်ႈၼွင်ႉၶဝ်တႄႉ လႆႈထုၵ်ႇၶၢဝ်းယၢမ်းမႃးၸၢၼ်ဢဝ်ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းၼႆသေ လႆႈလုႁၢႆတၢႆၵႂႃႇၵေႃႉလႂ်ၵေႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈပူၵ်းပွင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၶဝ်ဝႆႉသင်။

ၸိူဝ်းဢၼ်ပိူၼ်ႈ ၶတ်းၸႂ်ပူၵ်းပွင် တႃႇၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းပိူၼ်ႈတႄႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ တူၺ်းလေႃႇ ပီႈၼွင်ႉ 'ဝ' ၶဝ် ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း။ ၶဝ်ပူၵ်းပွင်ပၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၶဝ်။ ၵွပ်ႈၶဝ်ၶတ်းၸႂ်ပူၵ်းပွင်ယူႇတႃႇသေႇလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်မီးဢဵၼ်ႁႅင်းၵုမ်ႇထူၼ်ႈ တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵၢင်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ မိူင်းလႃးၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ်။ မၼ်းပူၵ်းပွင်။ မၼ်းၶတ်းၸႂ်တႄႉတႄႉ။ ၵွပ်ႈလွင်ႈၶိူင်ႇၶၢမ်ႉတပ်ႉသိုၵ်းမၼ်း တင်းၶတ်းၸႂ်မၼ်းသေ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၼ်း လႆႈယူႇႁူမ်ႇလူမ်ႈယဝ်ႉၼႃႇ။ ထၢင်ႇႁၢင်ႈၵႃႉၶၢႆယဝ်ႉလူး။

ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁဝ်းတေလႆႈၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်မၼ်းသေလွင်ႈလွင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈတိုၵ်း ဢမ်ႇပႄႉလႆႈဝႃႈၼႆၵေႃႈ ႁဝ်းတေလႆႈပူၵ်းပွင် ႁႂ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းႁဝ်း ယႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်းဢိူဝ်ႈ။ ႁဝ်းၼႆႉ တေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄပၼ် ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းဢိူဝ်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢဝ်ၵၢၼ်ထူပ်းမိုဝ်း ပဵၼ်လွင်ႈယႂ်ႇၵူၺ်း။ ယႃႇမႃးလၢတ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းၼႆႉ တိုၵ်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း (70) ပီၼႆလႃးလႃး။ လွင်ႈၼႆႉ ၵဝ်ၶႃႈတႄႉ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ။

ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈတိုၵ်းယူႇၵေႃႈ ႁဝ်းသၢင်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းႁဝ်းၸွမ်း တႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းတိုၵ်းယူႇလႄႈ လွင်ႈလုသုမ်းတၢႆမၢတ်ႇတႄႉ တိုၼ်းမီးယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းႁဝ်းၼႆႉ တိုၵ်းၵေႃႈတိုၵ်း ပူၵ်းပွင်ၵေႃႈပူၵ်းပွင် ႁဵတ်းၼႆသေ ႁဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သွင်ဢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်တႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼႆလႄႈ ၼႃႈၵၢၼ်လႄႈဢဵၼ်ႁႅင်းႁဝ်းၵေႃႈ လႆႈဝႃႈၶိုၼ်ႈသၢင်ႉၶိုၼ်ႈသုင်မႃးတႄႉတႄႉ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ သိုပ်ႇႁဵတ်းၼႆၵႂႃႇထႅင်ႈ မွၵ်ႈ(3 - 4) ပီပေႃးၼႆၸိုင် ႁဝ်းတေပူၵ်းပွင်လႆႈ ၼႃႈၵၢၼ်လႄႈဢဵၼ်ႁႅင်းႁဝ်းတင်းၼမ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။

ထၢမ်။   ။ ဢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ 2025 ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တေၶတ်းၸႂ် ႁႂ်ႈမၼ်းမိူၼ် 'ဝ' လႄႈ 'မိူင်းလႃး' ၼၼ်ႉၶႃႈႁႃႉ?

တွပ်ႇ။   ။ လွင်ႈၼႃႈလိၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉတႄႉ ပေႃးဝႃႈမီးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းရၶႅင်ႇႁဝ်းယူႇသဝ်းၵေႃႈ ႁဝ်းတိုၼ်းမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ် မိူင်းရၶႅင်ႇႁဝ်းမူတ်းမူတ်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ  လွင်ႈၼႃႈလိၼ်ပူၵ်းပွင်ႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းတေဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်သိုၵ်းႁဝ်းသေ ဝႃႈႁဝ်းတေယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်းမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ႁဝ်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ႁဝ်းတေလႆႈၼႃႈလိၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၽွင်းငမ်း ဢၼ်ၼမ်လိူဝ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉလၢႆလၢႆပုၼ်ႈယူႇ။

(ထွၼ်ဢဝ်မႃးၼႂ်း ၶၢဝ်ႇဢေႇရႃႇဝတီႇ ၽၢႆႇမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၼၢင်းလုၼ်ႇၼိၼ်းပုၼ်ႉ တွင်ႈထၢမ်တီႈ ၸွမ်သိုၵ်း ထုၼ်းမျၢတ်ႉၼၢႆႇ မိူဝ်ႈ 17 December 2019 ၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈသေ မႃးပိၼ်ႇပဵၼ်ၽၢႆႇတႆးဝႆႉၵူၺ်း။ ၵွပ်ႈယုမ်ႇယမ်ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ လႅပ်ႈမီးၽွၼ်းလီ တႃႇၽူႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁဝ်းၶဝ်ယူႇၼႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈတတ်းဢဝ်မႃးမၢင်ပွတ်းမၢင်တွၼ်ႈၵူၺ်းၼႆ ယွမ်းႁပ်ႉဝႆႉၼင်ႇ)

#AA #Arakan #Army 

Crd: Irrawady News _ Burmese Edition