ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၼင်ႇႁိုဝ်

 

သဵၼ်ႈတၢင်းၼမ်ႉၵတ်ႉၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် တႃႇတေတဵမ်ထူၼ်ႈ

ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီၼၼ်ႉတၵ်ႉတေလႆႈပဵၼ်ၽူႈၸွမ်းလင်လီၵွၼ်ႇၸင်ႇတေပဵၼ်မႃႈလႆႈယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇတေပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈပဵၼ်ၽူႈၸွမ်းလင်ဢွၼ်တၢင်း ပေႃးၼၼ် ႁဝ်းမႃးလၢတ်ႈလွင်ႈပဵၼ်ၽူႈၸွမ်းလင်ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။

ပေႃးဢမ်ႇပဵၼ်ၽူႈၸွမ်းလင်လီၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီ၊ ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇထတ်းသၢင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတူၺ်းလႄႈ။

ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉ ပဵၼ်မႃးၽူႈၸွမ်းလင်ၵူႈၵေႃႉယူႇယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈ ၽူႈၸွမ်းလင်ၼႆၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇထတ်းသၢင်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လႄႈ ဢွင်ႈတီႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇ၊ ၽူႈၸွမ်းလင် တေမီးယူႇ 2 မဵဝ်း၊ ၽူႈၸွမ်းလင် ၵေႃႉ ဢၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လၢတ်ႈသင်ၵေႃႈ ၵူမ်ႈႁူဝ်ဢေႃႈၶႃႈယူႇၵူၺ်း လႄႈ ၽူႈၸွမ်းလင် ၵေႃႉဢၼ်ႁတ်းတၵ်ႉႁတ်းဝႃႈ တေႃႇထိုင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပႃးၼႂ်းၵေႃႉထီႉၼိုင်ႈႁႃႉ ၵေႃႉထီႉသွင်?၊ ပႃးၼႂ်းၵေႃႉထီႉလႂ်ၼႆၼၼ်ႉ ဝူၼ်ႉသွၼ်ႇထတ်းသၢင်တူၺ်းဢဝ်လႃႈ။ ၶႂ်ႈဝႃႈၼႆႉ သင်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်းမႃး မိူၼ်ၼင်ႇၵေႃႉထီႉၼိုင်ႈ ၵူမ်ႈႁူဝ်သေ ဢေႃႈၶႃႈ ဢေႃႈၶႃႈမႃးၵူၺ်းတႄႉ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မႃးၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလႆႈၸႂ်လုၵ်ႈၼွင်ႉ ဢၼ်ၵူမ်ႈႁူဝ် ဢေႃႈၶႃႈ ဢေႃႈၶႃႈၼႆၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းၸွမ်းလင် ၼင်ႇၼၼ်မႃးၵူၺ်းလူး။ သင်ဝႃႈ ယၢမ်းမိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၽိတ်းလၢတ်ႈၽိတ်း ယူႇၽိတ်းမႃးလႄႈ လုၵ်ႈၼွင်ႉၶိုၼ်းဝႃႈၶိုၼ်းတၵ်ႉမႃးၼႆၸိုင် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေဢမ်ႇႁပ်ႉၶၢမ်ႇလႆႈ၊ဝႃႇသၼႃႇႁပ်ႉၶၢမ်ႇလႆႈၵေႃႈတေဢမ်ႇမီး။

ယွၼ်ႉၼၼ် လူဝ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉသွၼ်ႇထတ်းသၢင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလုၵ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းလႂ်မႃးၼႆယူႇ။ သင်ဝႃႈ တႃႇတေပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တေႉတေႉၼႆၸိုင် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်တင်းသွင်မဵဝ်း၊ တင်းသွင်လၢႆး။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၽိုၵ်းတူဝ်ထူပ်းတင်းသွင်မဵဝ်း၊ တင်းသွင်လၢႆးယူႇယဝ်ႉ။ 

ထႅင်ႈၽၢႆႇထႅင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သေ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၶေႃႈဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈၼၼ်ႉ မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈၸိုင် ဝႆႉလွင်ႈၼပ်ႉယမ်သေ ဢေႃႈၸဝ်ႈ ဢေႃႈၶႃႈ၊သင်ဝႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေပႆၼၼၼ်ႉမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈယူႇၼႆၸိုင် လူဝ်ႇလႆႈၸွမ်းယွမ်းႁပ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်း လႄႈ ၵၢင်ၸႂ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ႁဝ်း၊ လူဝ်ႇလႆႈမီးၸႂ်ၸိူင်ႉၼႆယူႇယဝ်ႉ။

လွင်ႈတၢင်း လႄႈ ၽွၼ်းလီၽွၼ်းၸႃႉ ဢမ်ႇၽတ်ႉၽဵင်ႇလၢႆးဝႆႉဝၢင်းၽၢင်ႁၢင်ႈ လႄႈ လွင်ႈလၢတ်ႈလွင်ႈၸႃၶွင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ႁႅင်းဢေႇၼႆၸိုင် ပေလၢတ်ႈပႃႈၼႃႈပႃႈတႃ။ ပႃႈၼႃႈပႃႈတႃဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈ ပႃႈၼႃႈၶႅၵ်ႇ လႄႈ ပရိၵ်ႈသၢတ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပႃႈၼႃႈပရိၵ်ႈသၢတ်ႈၼၼ်ႉ တပေး ပေလၢတ်ႈႁႂ်ႈသြႃႇ၊ လုၵ်ႈလၢင်း ပေလၢတ်ႈႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈ၊ လုၵ်ႈၼွင်ႉ ပေလၢတ်ႈႁႂ်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈတၢင်းဢၢႆသေ၊ တူၺ်းၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇယဝ်ႉ ၸင်ႇၵွႆႈၸီႉၸမ်ႈလၢတ်ႈၼႄပၼ်ဢဝ်လႄႈ။

ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈမီးတၢင်းယၢမ်ႈ မေႃလၢတ်ႈ ႁတ်းလၢတ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ၽွင်ႈယူႇ။ ပေႃးမီးၸိူင်ႉၼၼ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇပဵၼ်မႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လႆႈတေႉတေႉ။ ၵူၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈလႆႈၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ။ ဢမ်ႇပဵၼ် Perfect လႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။

သင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တေႉတေႉမႃးၼႆၸိုင်ၽူႈၸွမ်းလင် ၵေႃႉဢၼ်ၵူမ်ႈႁူဝ်ဢေႃႈၶႃႈယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈႁဝ်းတေႁပ်ႉၶၢမ်ႇမႃးလႆႈ။ ၵေႃႉဢၼ်မီးၸေႇတၼႃႇ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈႁဝ်းလီသေ ၸီႉၸမ်ႈလၢတ်ႈၼႄႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းတေႁပ်ႉၶၢမ်ႇမႃးလႆႈ။ သင်ဝႃႈ လႆႈတင်းသွင်ၽၢႆႇၸိူင်ႉၼၼ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီလႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

သင်သမ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ် ႁပ်ႉၶၢမ်ႇၵေႃႉဢၼ် ၵူမ်ႈႁူဝ်ဢေႃႈၶႃႈယူႇၵူၺ်း၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ သမ်ႉလုၵ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းၼၼ်ႉမႃးလႄႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ တေထုၵ်ႇၺႃး "ဢေႃႈၶႃႈ ဢေႃႈၶႃႈ" ၼႆသေ ၺႃးၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၵူမ်ႈ ႁူဝ်ဢေႃႈၶႃႈယူႇမဵဝ်းလဵဝ်ၼၼ်ႉ လႅၼ်တႃႇသေႇယူႇၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇႁပ်ႉၶၢမ်ႇလႆႈ ဢမ်ႇလႆႈၸႂ်လွင်ႈတၢင်ႇၵေႃႉ ၸီႉၸမ်ႈလၢတ်ႈၼႄ၊ ဢမ်ႇလႆႈယူႇတီႈၽူႈၸွမ်းလင်ၵေႃႉၼိုင်ႈမႃးသေ၊ ပေႃးၺႃးၽႂ်ၵေႃႈ ဢၼ်ၼႆႉတႄႉဢမ်ႇၸႂ်ႈလေႃႇ။ လွင်ႈၼႆႉဢမ်ႇမႅၼ်ႈလၢႆးမၼ်းလေႃႇၼႆသေ ပေႃးၺႃး Criticize ၵူၼ်း ၵေႃႉဢၼ်ၵႆႉထတ်းသၢင်ၸီႉၸမ်ႈ သင်ၺႃးထတ်းသၢင်ၸီႉၸမ်ႈမႃးၸိုင် တေဢမ်ႇလႆႈၸႂ်။ ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ ပေႃးပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မႃးၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေႁူႉယဝ်ႉ။

တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၽူႈၸွမ်းလင် လႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်လႆႈ။ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ လွင်ႈဢၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လၢတ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵႃႈၽူႈၸွမ်းလင် ပႆႇထိုင်တီႈယူႇၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁူႉလႆႈ၊ ဢမ်ႇႁၼ်လႆႈတၢၼ်ႇၵေႃႉပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်။

ထတ်းသၢင်လႆႈၸွမ်းတၢင်းႁၼ်ထိုင်ၽႂ်မၼ်းလႆႈယူႇ။ၵူၺ်းၵႃႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် လႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၽူႈၸွမ်းလင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်လႆႈ။ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သမ်ႉ တူၺ်းတီႈဢၼ်လႆႈႁူႉႁၼ်တူဝ်ထူပ်းမႃးၼၼ်ႉသေ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸတ်းၵၢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်လႄႈၼႆ ၼႃႈၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈဝၢင်းၽႅၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈၼႄၽူႈၸွမ်းလင်ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈလႆႈ။

ၽွင်းမိူဝ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇတိုၵ်ႉႁဵတ်း တိုၵ်ႉပဵၼ်ၽူႈၸွမ်းလင်ယူႇၼၼ်ႉ ၶတ်းၸႂ်ဢဝ်ႁႂ်ႈလႆႈတင်းသွင်မဵဝ်း။ပေႃးဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေထတ်းသၢင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆၵေႃႈတူၺ်းလွင်ႈတူၺ်းတၢင်း တူၺ်းၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇသေၸင်ႇလၢတ်ႈ။ ၵူၺ်းတေဢမ်ႇလႆႈလဵင်ႉၸႂ်ဝႃႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တေလႆႈထွမ်ႇ တေလႆႈဢဝ်ၼႆ မဵဝ်းလဵဝ်။

ယူႇတီႈၽူႈၸွမ်းလင်ၵေႃႉၼိုင်ႈသေ တေလႆႈႁတ်းလၢတ်ႈထတ်းသၢင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၶိုၼ်း ၸွမ်းလွင်ႈၸွမ်းတၢင်းလူၺ်ႈသၢင်ႇထုၵ်ႇ လႄႈ တိုၼ်းတေလႆႈမေႃလၢတ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေသွၼ်ႇဝႃႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တေလႆႈယွမ်းႁပ်ႉဢဝ်။ သင်ႁဝ်း

သမ်ႉ လဵင်ႉၸႂ်ဝႆႉဝႃႈ သင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉဢဝ်ၼႆၸိုင် တေၸၢင်ႈထၢင်ႇလဵၵ်ႉၼိူဝ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းဢၼ်သၢၼ်ၶတ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ဢမ်ႇတူၺ်းထိုင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆ ဢမ်ႇလီ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈပႃးယူႇယဝ်ႉ။

ၼႃႈၵၢၼ် လႄႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်

လွင်ႈဢၼ်ပဵၼ်မႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ မီးယူႇသွင်မဵဝ်း။ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇမီးၸႂ်ၶႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သေ ပဵၼ်မႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸွမ်းလူၺ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် လႄႈ ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းဢဝ်ႁႂ်ႈပဵၼ်မႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆ မီးသွင်မဵဝ်းၼႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ဝူၼ်ႉတူၺ်းလူး သွင်ၵေႃႉၼႆႉ ၽႂ်မီးၵႃႈၶၼ်လိူဝ်သေၽႂ်။ ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ယူႇၼၼ်ႉ မီးတင်းၼမ်။ ၵူၺ်း ၵေႃႉဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်သေ ပဵၼ်မႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၵႃႈၵူၼ်းၼိုင်ႈပၢၵ်ႇ မီးၼိုင်ႈၵေႃႉ၊ ၼိုင်ႈႁဵင် မီးၼိုင်ႈၵေႃႉ၊ၼိုင်ႈမိုၼ်ႇ ၸၢင်ႈၵႂႃႇမီးၼိုင်ႈၵေႃႉ။ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်တႃႇပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵူၺ်း။ ပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီၼမ်ႉၵတ်ႉၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တႃႇပဵၼ်ၵၢၼ်တေႉတေႉၵူၺ်း။

ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သေ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈမီးယူႇ။ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်ၸီႇၼီႇယႃႇသေလႄႈ ပဵၼ်မႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်။ ၵူၺ်း ၼမ်ႉၵတ်ႉတႄႉဢမ်ႇမီးသင်တေႉတေႉ။ ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်သင်သေ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈမီးတင်းၼမ်။ "ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ပေႃးႁဵတ်းၵၢၼ် တေပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ဢိူဝ်ႈ" ၼႆ ၸိူဝ်းဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵူႈၵေႃႉပဵၼ်မႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ႁၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇပဵၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၽွင်းမိူဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် တင်းႁဵတ်းၵၢၼ်သေ လူဝ်ႇသင်လၢႆ''၊ လူဝ်ႇမီးသင်လၢႆ'' ၸင်ႇပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် လူဝ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၵေႃႈ မီးလွင်ႈယိူၼ်ႉၵၼ်လႆႈ။ လူဝ်ႇလႆႈမုင်ႈႁၼ်တူၺ်းၵႂၢင်ႈလိူဝ်သေပိူၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈၶၢမ်ႇယၢပ်ႇလႆႈလိူဝ်သေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ၸင်ႇတေထူပ်းၺႃးဢၼ်လီလိူဝ်သေပိူၼ်ႈ။ လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ လိူဝ်သေပိူၼ်ႈၸႃႉၵႂႃႇ

ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

တႃႇတေမီးလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈ လႄႈ ၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈႁဵတ်းမႃး ၽူႈၸွမ်းလင်။ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေလႆႈမေႃၸႂ်ႉလုၵ်ႈၼွင်ႉၽူႈၸွမ်းလင်။ပေႃးဝႃႈၶေႃႈၵႂၢမ်းယူဝ်းယူဝ်းၵေႃႈ "ၸႂ်ႉ" ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈၶေႃႈၵႂၢမ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇတႄႉ"ၸတ်းၵၢၼ်" ၼႆယဝ်ႉ ။ ပေႃးဢဝ်ၵၢပ်ႈပၢၼ်ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇသေ တူၺ်းၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ် "ၸႂ်ႉ" လႄႈ "ၸတ်းၵၢၼ်" ၼႆႉ မၼ်းပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်။ "ၸတ်းၵၢၼ်" ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ လုၵ်ႉၸုၵ်း ၸႅၼ်ႇထႅဝ်တင်းသဵင်ႈသေလႄႈၸတ်း။

ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ မေႃၵၢၼ်သေလႄႈ ပႂ်ႉၵႅမ်ၸွမ်းထတ်းတူၺ်းယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႆႉပိူၼ်ႈဝႃႈ ၸတ်းၵၢၼ်။ ၸင်ႇတေပဵၼ် ဢွၼ်ၼႃႈၵၢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ၼႆယဝ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉ ၸတ်းၵူၺ်း၊ တူဝ်ၶဝ်တႄႉဢမ်ႇမေႃၵၢၼ်ၵေႃႈမီး။

"ၸႂ်ႉ" ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉသမ်ႉ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉ ၵွင်လင်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ လၢတ်ႈသင်ႁဵတ်းဢၼ်ၼၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉၼႃႉၼႆသေ ၵွင်လင်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ ၶႂ်ႈႁဵတ်းၵေႃႈႁဵတ်း၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၵေႃႈလႆႈ။ လၢတ်ႈၵႂႃႇလၢႆလၢႆၵူၺ်း ဢမ်ႇဝၢႆႇတူၺ်းၶိုၼ်းသင်ယဝ်ႉ။ မၼ်းပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။

Management ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်ၵူၺ်း။ "ၸႂ်ႉ" လႄႈ "ၸတ်းၵၢၼ်"၊ ၸတ်းယဝ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်။ "ၸႂ်ႉ" ၼႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇဝၢႆႇတူၺ်းယဝ်ႉ။ ၼၼ်ႉယဝ်ႉပဵၼ် Management။ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူဝ်ႇလႆႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၼႃႈၵၢၼ်၊ သင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇလူင်ႉလႅၼ်ႇၼႃႈၵၢၼ်ၶွင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸိုင် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေဢမ်ႇၸတ်းၵၢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်သင်လႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ ၼိူဝ်ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလႆႈပွင်ႇၸႂ်၊ ၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်ၵေႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလႆႈပွင်ႇၸႂ်လီ''ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လၢႆးလၢတ်ႈၵႂၢမ်း

ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တႃႇႁႂ်ႈမေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၼၼ်ႉၸိုင်ပေႃးထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈ ၸင်ႇလၢတ်ႈ၊ ပေႃးဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈ ယႃႇပေလၢတ်ႈ။ ဢၼ်ၼႆႉ လွင်ႈယႂ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈၼႆၵေႃႈ မိူၼ်တင်း ဢမ်ႇမီးၸႂ်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၼႆ သၢင်းလၢင်းယူႇလူး။ ပေႃးဝႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈၼႆၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆး ၽၢင်ႁၢင်ႈၼႃႈတႃဢဝ်ၼၼ်ႉယဝ့်။

ၽွင်းမိူဝ်ႈၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်း မီးၼိူဝ်လူတ်ႉၼိူဝ်ၵႃး ၼိူဝ်ႁိူဝ်းဝိၼ် ဢမ်ႇၼၼ် သေၵေႃႉၵေႃႉ လဵင်ႉၶဝ်ႈမုၼ်းၶဝ်ႈပွင်းႁဝ်း ၵူၺ်း ဢၼ်မၢင်မဵဝ်းသမ်ႉ တေဢမ်ႇမႅၼ်ႈႁဝ်းလႄႈတေလႆႈထဵင်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် လူဝ်ႇလႆႈဝႆႉၽၢင်ႁၢင်ႈဢမ်ႇဢဝ်သေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ "ဢေႃႈၶႃႈ ၶွပ်ႈ ၸႂ်ယႂ်ႇၼမ်ၶႃႈ" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

 မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉ ၸင်ႇဝႃႈပူႇမွၼ်ႇၼၢႆးယႃႈ ပေႃႈမႄႈသြႃႇသမႃးယၢမ်ႈသွၼ်မႃးဝႆႉၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈဝႆႁူဝ်။ သူပ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႉဝႃႈ "ဢိူဝ်းဢိူဝ်ႇ" ၼႆသေထဵင်ၶိုၼ်း။ ၼႃႈတႃ တေလႆႈယုမ်ႉ''ယၢႆႈ'' တင်းငွၵ်းႁူဝ်သေ လႆႈဝႃႈ "ဢေႃႈၶႃႈ ၸူမ်းယဝ်ႉၶႃႈ" ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းၶွင်မၼ်းတႄႉဢမ်ႇဢဝ်၊ၵူၺ်းၵႃႈ တေလႆႈဝႃႈ "ၸူမ်းယဝ်ႉၶႃႈ" ၼႆယူႇ။

ပိူင် International ၵေႃႈ ၼင်ႇၼၼ်။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ တိုၼ်းမီးၾိင်ႈထုင်း ၶေႃႈၵႂၢမ်းယဵၼ်ႇငႄႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၶိူဝ်းဢင်းၵိတ်ႉ ပိူၼ်ႈၸႂ်ႉတေႃႇၵၼ်တႃႇသေ။ ပေႃးဢမ်ႇဢဝ်ၶွင်တီႈပိူၼ်ႈပၼ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ "No, thank you. No, thanks.” ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ပေႃးပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မႃးတေႉတေႉယဝ်ႉၼႆၸိုင် တေလႆႈလၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်၊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းပိၼ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလူၺ်ႈ ၶဵင်ႇတႃႉၶေႃႈၵႂၢမ်းၵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် မိူဝ်ႈႁဝ်းပႆႇပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ထိုင်ၸၼ်ႉ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၶဵင်ႇတႃႉၶေႃႈၵႂၢမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း၊ ၵွၵ်းတူၺ်းဢၼ်ၽူႈယိုၼ်ႈယႂ်ႇ ၵူၼ်းလူင်ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ် လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်။ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်။ ၶဝ်ၸႂ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်းတေႃႇၵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ၼမ်ႉၵႅၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းၶဝ် မီးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၼႆယူႇယဝ်ႉ။

တီႈဢၼ်ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၶဝ် လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးလၢႆလၢႆၸၼ်ႉ။ ၸၼ်ႉတေႃႇၸၼ်ႉ လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ လွင်ႈတေႇတူင်ႉတၵ်ႉၵၼ် လႄႈလွင်ႈၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၶဝ်ၼင်ႇၵၼ် ၸႂ်ႉတေႃႇၵၼ် ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁဝ်းပၢႆလူဝ်ႇလႆႈယူႇၼိမ်ၼိမ်သေ လၢတ်ႈဝႃႈ "ဢေႃႈၶႃႈ 

ၶွပ်ႈၸႂ်ၶႃႈ"၊ ႁဝ်းသမ်ႉ ၵုမ်ႇလၢတ်ႈသႂ်ႇလၢတ်ႈသႂ်ႇယူႇၵူၺ်းၼႆၸိုင် ပိူၼ်ႈႁူႉၼမ်ႉၵတ်ႉႁဝ်းၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆႉ ၶႂ်ႈမၢႆထိုင်ၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ၼမ်ႉၵတ်ႉၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီၼႆသေ ပေသွၼ်ႇဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈသွၼ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းႁိမ်းၶၢင်ႈႁဝ်း လႄႈ ၵူၼ်းဢၼ်ႁဝ်းႁၼ်ယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ၶႅၼ်ႇလိူဝ်ႁဝ်းယဝ်ႉၼႆယူႇ။

ယွၼ်ႉသင်လႄႈၼႆ လွင်ႈဢၼ်ၶဝ်တေၶႅၼ်ႇလိူဝ်ႁဝ်းသေလွင်ႈလွင်ႈၼၼ်ႉ မၼ်းတိုၼ်းမီးယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သွၼ်ႇဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်းႁူႉ၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်းမေႃၼႆသေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလၢတ်ႈသႂ်ႇလၢတ်ႈသႂ်ႇၼႆၸိုင် တေဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆႈသင်တီႈပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ 

လူဝ်ႇလႆႈမေႃတူၺ်းၸွမ်းလူၺ်ႈသၢႆငၢႆငဝ်းလၢႆးၼႃႈၵၢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၊ ၸွမ်းလူၺ်ႈၶိင်ႇၶၢဝ်းယၢမ်းသေ တေပဵၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်းတေလႆႈလၢတ်ႈႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် ဢေႃႈၶႃႈ ၶွပ်ႈၸႂ်ၶႃႈၼႆသေ တေလႆႈယူႇၼိမ်ၼိမ်ၼႆ လူဝ်ႇလႆႈမေႃၸႅၵ်ႇ ႁူႉဝႆႉၼင်ႇၼႆယူႇ။ ပေႃးဝႃႈပွတ်းပွတ်းမၼ်းၵေႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈ ၸင်ႇၵွႆႈလၢတ်ႈ၊ ပေႃးဢမ်ႇထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းလၢတ်ႈ ယႃႇပေလၢတ်ႈၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းတြႃးၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈႁေႃးမႃးၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်။

 ၵႃႇလဝႃႇတီႇ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းလူၺ်ႈ ၸွမ်းၶိင်ႇၸွမ်းၶၢဝ်း။ ပေႃးထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈ ၸင်ႇလၢတ်ႈ၊ ပေႃးဢမ်ႇထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈ ယႃႇပေလၢတ်ႈ။ တေလႆႈဢမ်သူပ်းဢမ်ၵႂၢမ်းဝႆႉ။

ပီႇယဝႃႇၸႃႇ တေလႆႈလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်လီႁၵ်ႉႁွမ်။

ၽရုသဝႃႇၸႃႇ တေဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈၵႂၢမ်းလိူင်း သူပ်းၵျၢမ်း၊ သင်ဝႃႈ လွင်ႈတေလႆႈတွပ်ႇထဵင်ၼၼ်ႉ ပေႃႇပဵၼ်မႃးၵေႃႈ တေလႆႈမေႃဝႆႉၼႃႈတႃယုမ်ႉ''ယၢႆႈ''သေ တွပ်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ "ၶွပ်ႈၸႂ်ၶႃႈ" ၼင်ႇၼႆယူႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ 

ဢမ်ႇတွပ်ႇထဵင်ၶိုၼ်းသေ လႆႈလၢတ်ႈဝႃႈ "ၶွပ်ႈၸႂ်ၶႃႈ"ၼင်ႇၼႆယူႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉထႅင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ "ၶွပ်ႈၸႂ်ၶႃႈ" ၼႆသေဢမ်ႇၵႃး၊ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸႂ်လမ်ယူႇၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ပႃးတူဝ်ပႃးၸႂ် သၢၼ်မိုဝ်းတူင်ႉတၵ်ႉၵၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ၵွတ်ႇႁူဝ်မႃႇၵၼ်သေ တေလႆႈၶွပ်ႈၸႂ်တေႃႇၼိူဝ်ၵၼ်ၼင်ႇၼႆယူႇ။ ၽၢင်ႁၢင်ႈလၵ်ႉၶၼႃႇၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈမီးၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။

သင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မႃးတေႉတေႉယဝ်ႉၼႆၸိုင်ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၶွင်ၼႃႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၊ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၶွင်ၶူင်းၵၢၼ်ၵုမ်ႇပၼီႇ ၊ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၶွင်ၸၢဝ်းပီႈၼွင်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၊ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၶွင်ဢိူင်ႇ ၊ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႂ်းၸေႈတွၼ်ႈမႃးယဝ်ႉၼႆၸိုင် ၼမ်ႉၵတ်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ တိုၼ်းလူဝ်ႇ။ တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈမီးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 

ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၵေႃႈ ထတ်းသၢင်တူၺ်းၶိုၼ်းၵူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ထတ်းသၢင်တူၺ်းၶိုၼ်း ၵူၼ်းယႂ်ႇပႃႈၼိူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ထတ်းသၢင်တူၺ်းၶိုၼ်း ၵူၼ်းပႃႈတႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝႃႈ ၽႂ်မီးၼမ်ႉငတ်ႉတဵမ်ထူၼ်ႈ။ ၽႂ်ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉတဵမ်ထူၼ်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေလႆႈတႅပ်းတတ်းပၼ်ဝႃႈ တဵမ်ႈထူၼ်ႈ ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈၼႆ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ မၼ်းတူၺ်းႁင်းတူဝ်မၼ်းၶိုတ်းသေ တႅပ်းတတ်းဝႃႈ တဵမ်/ဢမ်ႇတဵမ်ၼႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၼႆႉသေလႄႈ ႁၼ်လႆႈၸႅင်ႈလႅင်းလီယူႇ။ တေလႆႈမေႃတူၺ်းႁၼ် မေႃၽိုၵ်းၼင်ႇၼႆယူႇယဝ်ႉ။

ၽၢင်ႁၢင်ႈလၢႆးဝႆႉဝၢင်းၶွင် ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီ

ဝၢႆးသေလၢတ်ႈၼႄလၢႆးလၢတ်ႈၸႃၶွင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵမ်းၼႆႉ တေသိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၽၢင်ႁၢင်ႈလၢႆးဝႆႉဝၢင်းၶွင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပဵၼ်ပိူင်ယႂ်ႇ။ တူၺ်းၸွမ်ၸိုင်ႈဢူဝ်ႇပႃႈမႃး ၸွမ်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႇရိၵၢၼ်ႇလႄႈ။ မၼ်းဝႆႉဝၢင်းၽၢင်ႁၢင်ႈမိုဝ်းမၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်?။ မၼ်းၼႆႉ ဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ Change (လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈ) ဢွၼ်ႇၶေႃႈၼႆႉသေ ဢဝ်ႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼိုင်ႈၵေႃႉၼၼ်ႉ ၸႂ်ႈတေႉဢမ်ႇၸႂ်ႈတေႉၼႆ တူၺ်းလၢႆးဝႆႉဝၢင်းမိုဝ်း၊ လၢႆးၵႂႃႇလၢႆးပႆ၊ တူၺ်းၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။

ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၸႂ်ႈတေႉဢမ်ႇၸႂ်ႈတေႉၼႆ တူၺ်းလၢႆးဝႆႉဝၢင်းမိုဝ်း၊ လၢႆးၵႂႃႇလၢႆးပႆ၊ တူၺ်းၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၶွင်ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ ႁႂ်ႈမၼ်းမိူၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈၵူၼ်းၸႅတ်ႈၸႅတ်ႈတေႉၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႃႈလီမီး။ ၵူၼ်းဢၼ်လေႃးၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်သတ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉၼမ်။ 

ဢၼ်ၵႂႃႇမိူၼ်ပဵတ်းၵေႃႈတေၵႂႃႇ။ ဢၼ်ၵႂႃႇမိူၼ်ၸၢင်ႉၵေႃႈတေၵႂႃႇ။ ဢၼ်တူၺ်းမိူၼ်ၸၢင်ႉၵေႃႈ တေတူၺ်း။ ဢၼ်တူၺ်းမိူၼ်ၵႃၵေႃႈတေတူၺ်း။ ဢၼ်ပႆမိူၼ်လိင်းၵေႃႈ တေပႆ။ ၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၶွင်ၵူၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵေႃႉဢၼ်မိူၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈၵူၼ်းၸႅတ်ႈၸႅတ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇလႃႈလီ။ ပေႃးၶိုၼ်းတူၺ်း သတ်းၼင်ႇၵၼ် တိၼ်သွင်ၶွၼ်မိူၼ်ၵၼ်သေတႃႉၵေႃႈ လၢႆးၵႂႃႇလၢႆးပႆၶဝ်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ တိၼ်သီႇၶွၼ်မိူၼ်ၵၼ်၊ မိူၼ်ၼင်ႇ သိူဝ် လႄႈမႅဝ်း လၢႆးပႆဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ တေႃႈမႅဝ်း မိူဝ်ႈၵႂႃႇယူဝ်းယူဝ်းပဵၼ်မဵဝ်းၼိုင်ႈ၊ မိူဝ်ႈၵႂႃႇၽွင်းမိူဝ်ႈငွမ်းတူဝ်သတ်း ပဵၼ်မဵဝ်းၼိုင်ႈ။ ယင်းဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ သိူဝ်ၵေႃႈမိူၼ်ၼင်ႇၼၼ်၊ လၢႆးၵႂႃႇလၢႆးပႆယင်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇၸွမ်းငဝ်းလၢႆးယူႇယဝ်ႉ။

ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လူင်တူဝ်သတ်းပႃႇထိူၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်သၢင်ႇသီႈယဝ်ႉ။ သၢင်ႇသီႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈပႆ၊ မိူဝ်ႈလိုပ်ႈတူဝ်ထိူၼ်ႇ မိူဝ်ႈယူႇၸွမ်းတူဝ်မႄႈ ယူႇၸွမ်းလုၵ်ႈတူဝ်ဢွၼ်ႇၶဝ်၊ဢမ်ႇၼၼ် မိူဝ်ႈပႆယူဝ်းယူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၽၢင်ႁၢင်ႈမိူၼ်ၵၼ်မူတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈလူင်ၼႂ်းပႃႇထိူၼ်ႇၼႆ ယွၼ်ႉၽၢင်ႁၢင်ႈမိူၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တေႃႈၼင်ႇ လွင်ႈၵႂႃႇလွင်ႈပႆၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁဝ်းႁူႉၸႅင်ႈလႅင်းလီၼႆလႄႈ ယင်းဢဝ်သၢင်ႇသီႈၼႄပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇမီးၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်သတိလုတ်ႈ။ ဢမ်ႇမီးၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ဝီႇရိယလုတ်ႈ။

သၢင်ႇသီႈၼႆႉ မိူဝ်ႈၺွပ်းပၢင်တၢႆးၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ။မိူဝ်ႈၺွပ်းသိူဝ်/မီၵေႃႈ ပဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈၺွပ်းၸၢင်ႉလူင်ၵေႃႈ ပဵၼ်ႁႅင်းၼႆႉ။ လွင်ႈၵႂႃႇမႃႈတူင်ႉၼိုင်တင်းသဵင်ႈပဵၼ်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်မူတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၽၢင်ႁၢင်ႈလၢႆးတေၵႂႃႇႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ် ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ပရိၵ်ႉသၢတ်ႈၼႆႉ မီးပရိၵ်ႉသၢတ်ႈၼိုင်ႈၵေႃႉသွင်ၵေႃႉၵူၺ်းၵေႃႈ လူဝ်ႇပဵၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈၼႆႉ။ မီးပရိၵ်ႉသၢတ်ႈ ႁဵင်မိုၼ်ႇ/လၢၼ်ႉလူင်ၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈပဵၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈၼႆႉ။

တေႃႈၼင်ႇၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်သၢင်ႈသီႈ ဢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇထိူၼ်ႇပႃႇလူင်ၼၼ်ႉ ယင်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၸိုင်လွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ဢၼ်တေဢွၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈပဵၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈမဵဝ်းၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ။

ၵေႃႉဢၼ်ၶႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းတီႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်၊ လွင်ႈၵႂႃႇမႃးပႆ လွင်ႈလၢတ်ႈလွင်ႈၸႃၸႃႉၵႂႃႇ လၢႆးၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်။ႁဝ်းလူဝ်ႇလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း။ တေလၢတ်ႈထႅင်ႈ၊ မႄးလၢႆးမိုဝ်းမႄးလွင်ႈလၢတ်ႈလွင်ႈၸႃ၊ မႄးၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်၊မႄးၽၢင်ႁၢင်ႈလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် မဵဝ်းဢၼ်တေလီတူၺ်းၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းတင်းၼမ်ၼၼ်ႉလႄႈ။

တႃႇတေပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီၼၼ်ႉ

• - တေလႆႈၸႂ်ႉပၢႆးဝူၼ်ႉ လႄႈ ဝူၼ်ႉၶူၼ်ႉၶႂႃႉၼမ်ၼမ်
• - တေလႆႈၶၢမ်ႇယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လႄႈ ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ
• - တေလႆႈၶၢမ်ႇႁိူဝ်ႉဢူၼ်ႈ လႄႈ ၸႂ်သုၵ်ႉသၵ်ႉ
• - တေလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ
• - တေလႆႈၽိုၵ်းၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ လႄႈ မေႃၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ
• - တေလႆႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၽၢႆႇၵၢၼ်ထတ်းသၢင်ၼိူဝ်လုၵ်ႈၼွင်ႉ လႄႈ ၵူၼ်းတင်းၼမ်
• - တေလႆႈမီးလွင်ႈယဵင်ႇငႄႈ လႄႈ မီးမႅတ်ႉတႃႇ
• - တေလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၸတ်းၵၢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်တႅတ်ႈတေႃးလီ လႄႈ ၸွမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၽဵၼ်ႈ
• - တေလႆႈမီးၼမ်ႉၵတ်ႉလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇလၢတ်ႈၸႃလီ
• - တေလႆႈမီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ်တူဝ်ၵဝ်ႇ လႄႈ ႁတ်းႁၢၼ်ၼႂ်းလွင်ႈဢွၼ်ႁူဝ်
• - တေလႆႈမီးလွင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်း လႄႈ မီးလွင်ႈမေႃပၼ် ယိုၼ်ႈမႅင်ႇ
• - တေဢမ်ႇတူၺ်းႁၼ်ပုၼ်ႈသုၼ်ႇတူဝ်
• - တေလႆႈမီးသႅတ်ႉၸႃႇ လႄႈ မေႃဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း
• - တေလႆႈမီးလွင်ႈတူင်ႉတိုၼ်ႇလႅတ်းသႅဝ်း လႄႈ မီးသတိ ဝီႇရိယလီတႃႇသေႇၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽၢင်ႁၢင်ႈ လၵ်ႉၶၼႃႇတွၼ်ႈတႃႇတေပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီၼိုင်ႈၵေႃႉယူႇယဝ်ႉ။

ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈ တေပဵၼ်ယႂ်ႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈတေပဵၼ်ယႂ်ႇပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈ ၶႂ်ႈပဵၼ်သင် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ တေပဵၼ်ၸွမ်းၼင်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇဝူၼ်ႉ

ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်ထိုင်ၵူႈၵေႃႉသေ .............

              ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ/မႆႉသၢင်းၶမ်း

            (ပၢႆးဝူၼ်ႉၶပ်ႉ လပ်ႉၽၢႆၽၢႆ)