“ၵူၼ်းၵေႃႉလီႁၵ်ႉ ၼႂ်းသၢႆတႃႁဝ်း”

             

ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် လူလိၵ်ႈၼႆႉၶဝ်မေႃထိင်းၵုမ်း တူဝ်ၵဝ်ႇၶဝ်။

ၵူၼ်းၵေႃႉလႆႈၸႂ် လူလိၵ်ႈၼႆႉ ထၢၼ်ႈပၺ်ႇၺႃႇဢမ်ႇသုင်ၵေႃႈ မၼ်းမီးလွင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈ ၾၢႆႇလိၵ်ႈလၢႆး။ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်လူလိၵ်ႈၼႆႉယွၼ်ႉလၵ်းလႅမ်ၾၢႆႇလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈမေႃဝူၼ်ႉၸွမ်းလွင်ႈၸွမ်းတၢင်းမေႃၶႆႈၸႂ်ထတ်းသၢင်လီလီ သေႁဵတ်း။

ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်လူလိၵ်ႈၼႆႉမေႃဝႆႉၸႂ်ၼိမ်ၼိမ်သေ ၸင်ႇတႅပ်းတတ်း၊မေႃပွင်ႇၸႂ် တေႃႇလွင်ႈငဝ်းလၢႆး ၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉ။    ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်လူလိၵ်ႈတႃႇသေႇၼၼ်ႉ    ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ၵႆႉမီးၸိုဝ်ႈမီးသဵင်။

ပိူင်လူင်မၼ်းလွင်ႈတၢင်းသေလွင်ႈလွင်ႈ ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးဝႆႉၸႂ်ၼိမ်ၼိမ်သေ ၸင်ႇၵႄႈလိတ်ႈ။    ၵူၼ်းၵေႃႉလူလိၵ်ႈတႃႇသေႇၼၼ်ႉဢမ်ႇမေႃၵႆႉမီး လွင်ႈၶဵင်ႇၶႅင်ၸူးပိူၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၵႆႉမေႃ ထတ်းသၢင်လီလီ၊ ဢမ်ႇလႆၸွမ်းၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈ။

တေႁဵတ်းသင်ၵေႃႉယဝ်ႉ မေႃဢဝ်ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်လီလီသေ ၸင်ႇတႅပ်းတတ်းသေႁဵတ်း။ယွၼ်ႉတၢင်းဝူၼ်ႉၶဝ် မၼ်းသုင်လႄႈ လွင်ႈသုၵ်းသုၵ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးဢဝ်သႂ်ႇၸႂ်။    ၵႆႉမေႃသွၵ်ႈႁႃ ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်မၼ်းသေ ၵႄႈလိတ်ႈၵူႊဢၼ်ဢၼ် ၵူႊလွင်ႈလွင်ႈ၊ ဝူၼ်ႉလီလီသေ ၸင်ႇတႅပ်းတတ်းႁဵတ်းယဝ်ႉ။

လွင်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉၸိူင်ႉၼႆ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ဢမ်ႇလူလိၵ်ႈၼႆႉၶဝ်ဢမ်ႇမီးယွၼ်ႉၼၼ်လိူၵ်ႈပပ်ႉဢၼ်ၼႃႈလီႁၵ်ႉၸိူဝ်းထုၵ်ႇၵိုင်ႇလီလူၼင်ႇၼႆလႄႈ

႑- လူဢၢၼ်ႇ ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ ၽူႈဢွင်ႇမၢင်ႇၶဝ်။ ၵွပ်ႈလႆႈလူပိုၼ်ႈၵႅပ်ႈၶဝ်လႄႈ တေလႆႈႁူႉ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၶဝ်၊တၢင်းဝူၼ်ႉတၢင်းဢၢၼ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

႒- ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၶဝ်ႈၸႂ်ၾၢႆႇဢိင်းၵလဵတ်ႉၵေႃႈပပ်ႉဢၼ်မီး ၾၢႆႇဢိင်းၵလဵတ်ႉၼၼႉမီးပႃႇလၢၼ်ႉပၢၼ်ႉမိူင်းယဝ်ႉ။    လၢႆးႁဵတ်းလွင်ႈႁုင်ၶဝ်ႈၽၵ်း၊    လၢႆးႁၢင်ႈၶိူင်ႈ၊ ၾၢႆႇမၢၵ်ႈမုၼ်း လႄႈ   ၾၢႆႇမၢၵ်ႈမီး၊ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇၵပ်းသၢၼ်၊    ၵၢၼ်ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉလူပေႃးဢမ်ႇသဵင်ႈလႆႈယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၶႂ်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈပပ်ႉဢၼ်မီး လၢႆးတႅမ်ႈလိၵ်ႈမၼ်း သမ်ႉပေႃး ဢမ်ႇသုတ်းဢမ်ႇသဵင်ႈလႆႈ ၼင်ႇၵဝ်ႇ။

႓- ပပ်ႉဢၼ်မေႃပၼ်ႁႅင်းၸႂ်၊    ပပ်ႉဢၼ်မေႃယုၵ်ႉ ထၢတ်ႈၸႂ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ    ၵေႃႈ လီလူဢၢၼ်ႇသေ ပပ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈၼမ်တေႉၼမ်ဝႃႈ ၼင်ႇၵဝ်ႇ။    ပပ်ႉဢၼ်မေႃယုၵ်ႉထၢတ်ႈၸႂ်ၼၼ်ႉ    တေႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇႁဝ်း မီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ်    တူဝ်မႃး ႁတ်းႁဵတ်းႁတ်းသၢင်ႈမႃး။

႔- ပပ်ႉဢၼ်မီး လွၼ်ႉမွၼ်းမၼ်း။    ပပ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ လွၼ်ႉမွၼ်းၵႂၢမ်းၼႆႉ တေၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းႁၢႆႉလူင်ႁႂ်ႈပေႃး ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇလၵ်းလႅမ်မႃးလႆႈ။ 

႕- ပပ်ႉလိၵ်ႈ လွင်ႈႁုၼ်ႉၼူဝ်တေၸၢင်ႊမေႃပၼ် လွင်ႈမူၼ်ႊသိူဝ်းတေမေႃတၢင်းဝူၼ်ႉ လွင်ႈႁုၼ်ႉၼူဝ်ၼႆယဝ်။

႖- ပပ်ႉလိၵ်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်တေၸၢင်ႊမေႃပၼ် ႁႂ်ႈတူဝ်လႄႈႁႂ်ႈၸႂ် ၵတ်းယဵၼ်ၼႆယဝ်ႉ။ တေမေႃတတ်း ၾႆးတၼႃႇယႃႇၵယဝ်ႉ။

ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ- ၸၢႆးၶိူဝ်းႁၢၼ်(ထုင်ႉလွၺ်ႁူဝ်သိူဝ်)