သထေးတႄႉ

                     

ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ၵႆႉမေႃလူင်လိုမ်းပႅတ်ႈ တင်းမူၼ်ႈသိူဝ်း တင်းတဵမ်ထူၼ်ႈ ဢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးဝႆႉယဝ်ႉ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ ၵႆၼႃႇပူၼ်ႉၵေႃႈတူၺ်းဢမ်ႇႁၼ်လႆႈၼင်ႇ ၼၼ် ၸမ်ၼႃႇပူၼ်ႉၵေႃႈ တူၺ်းဢမ်ႇႁၼ်ၸေႃႈလႆႈၼႆၼၼ်ႉ မၢၼ်ႇမႅၼ်ႈတႄႉ ယဝ်ႉ။ ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တေဢဝ် ပိူင်ပဵၼ်ဢွၼ်ႇဢၼ်ၼိုင်ႈမႃးၽၢၵ်ႇတွၼ်ႇပၼ် ထိုင်ၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ်ၵႂႃႇ။

မီးၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢွၵ်ႇပႆတၢင်းမႃးၽႅဝ်တီႈႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉႁွင်ႈတီႈ ၼိုင်ႈယူႇ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈ လႆႈႁၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼင်ႈမိူၼ်ႇငဝ် လႅပ်ႈ မွင်ၸႂ် မွင်ၶေႃး တုၵ်ႉၸႂ်တုၵ်ႉၶေႃးဝႆႉယူႇႁင်းမၼ်းလႄႈ ထူၺ်ႈၸႂ်လူင်ယူႇ ႁင်း မၼ်း ႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တူၺ်းၼႃႈတႃမၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလီ လႅပ်ႈငၢႆး ၼင်ႇ ၾႃႉၵၢမ်ၾူၼ်တေတူၵ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၸင်ႇၵႂႃႇၼင်ႈႁိမ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ တူင်ႉတၵ်ႉဝႃႈ- 

“ၸၢႆးဢွၼ်ႇပဵၼ်သင်လႃႇ တူၺ်းၼႃႈတႃသမ်ႉပေႃး ဢမ်ႇလီသေဢိတ်း” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉ ႁႅၼ်တူၺ်းၼႃႈၵူၼ်းထဝ်ႈသေ ၸင်ႇတွပ်ႇဝႃႈ-  “ၵဝ်ၶႃႈၵွတ်းၽၢၼ်ၼႃႇ၊ ၵွတ်းထိုင်တီႈသမ်ႉပေႃးဢမ်ႇမီးတီႈယူႇတီႈသဝ်း၊ ဢမ်ႇ မီးၶူဝ်းၼုင်ႈတင်းဝႆ၊ ၵွပ်ႈၼႃႈၵၢၼ်တႃငၢၼ်းၵဝ်ၶႃႈလူႉလႅဝ် ၵူၼ်ႇပင်းၵႂႃႇ၊ ယၢမ်း လဵဝ် တေႃႉတႄႉႁႃၵိၼ်လႆႈတႃႇ ဝၼ်းလႂ် ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ၊ ပူႇဢိူၺ်း ၵူၼ်း တုၵ်ႉယၢၵ်ႈၽၢၼ်ၵႅၼ်းၼင်ႇၵဝ်ၶႃႈၼႆႉ ၼႃႈတႃမူၼ်ႈသိူဝ်း ယုမ်ႉယၢႆႈဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ တေၵႂႃႇဢဝ်တီႈလႂ်မႃးၶႃႈလႃႇ” ၼႆ ယဝ်ႉ။ 

ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၸင်ႇယုမ်ႉသေ ၶိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ- “မႂ်းၼႆႉ ယွင်ႇတႄႉယဝ်ႉႁေး တီႈတႄႉမၼ်း မႂ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ ဢိူၼ်းၶင်းၼင်ႇၼႆလေႃႇ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈသင်ၼႆ ၵွပ်ႈ ဝႃႈ မႂ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်သထေးၽူႈမၢၵ်ႈ မီးငိုၼ်းႁူဝ်လၢၼ်ႉမၼ်းဝႆႉယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းၼင်ႇၼၼ် တူၵ်းၸႂ်ၵႂႃႇသေ- “ႁႃ ပူႇႁဝ်း ၵေႃႈ ၵဝ်ၶႃႈဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ပူႇႁဝ်းလၢတ်ႈၼၼ်ႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ “မႂ်းတိုၵ်ႉပဵၼ် ၽူႈမၢၵ်ႈသထေး မီးငိုၼ်းႁူဝ်လၢၼ်ႉမၼ်းယူႇၼႆႉ မႂ်းပႆႇႁူႉၵွၼ်ႇႁႃႉ?” ၼႆ ၵူၼ်း ထဝ်ႈသိုပ်ႇထၢမ်ထႅင်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉၶိုၼ်းဝႃႈ-


“ၶႃႈပဵၼ်ၽူႈမၢၵ်ႈသထေးလူင်ၼႆႁႃႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶႃႈ ၵွတ်းႁဵၼ်ႈၼႃႇလႄႈ ပူႇႁဝ်းဝႃႇၵိူဝ်ႉၵဝ်ၶႃႈႁႃႉ?”ၼႆ တင်းသဵင်ၸႂ်လဵၵ်ႉတမ်ႇၼွႆႉဢွၼ်ႇသေ ထၢမ်ၵူၼ်း ထဝ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဢၢင်ႈလုၵ်ႉပႆၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈသိုပ်ႇဝႃႈ- “တေႁဵတ်းႁိုဝ် ၵိူဝ်ႉမႂ်လႃႇ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ၊ မႂ်းၸၢမ်းတွပ်ႇပၼ် ၶေႃႈထၢမ်ၵဝ်သေ သီႇႁႃႈၶေႃႈၼိုင်ႈ လူး” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ သူၼ်ၸႂ်မႃးလႄႈ “ထၢမ်ၶႃႈလႄႈ ၶႃႈတေ တွပ်ႇဢၼ်ႇၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈမၼ်းၵူၺ်း” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႈ ထၢမ်ၶေႃႈထၢမ်မၼ်း ယဝ်ႉ။

“ၵဝ်တေသိုဝ်ႉဢဝ် လွင်ႈတၢင်းၼုမ်ႇမႂ်းၸၢႆး သွင်သႅၼ်၊ ၵူၺ်း မႂ်းတေ ထဝ်ႈလိူဝ်ၵဝ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉၼႃႇ၊ ၸွင်ႇမႂ်းတေၶၢႆလႆႈႁိုဝ်?” ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉ ၶွၼ်းဝႆႁူဝ် ယဝ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ဢႃ- ၵဝ်ၶႃႈ ဢမ်ႇပႆႇၶႂ်ႈထဝ်ႈ ဢမ်ႇၽွမ်ႉလႆႈ” ၼႆယဝ်ႉ။

“ပေႃးၼၼ် တေသိုဝ်ႉဢဝ် ပၢႆးယူႇလီမႂ်းထႅင်ႈ သွင်သႅၼ်၊ ပၢႆးယူႇလီ ပီးသၢၼ်းမႂ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေၶၢႆလႆႈ?” ၼႆယဝ်ႉ။ “ၼႆႉၵေႃႈ ၵဝ်ၶႃႈဢမ်ႇၶၢႆလႆႈ တေႃႇ ႁူဝ်ၶႆႈဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း ၵဝ်ၶႃႈယင်းဢမ်ႇၶႂ်ႈၶၢမ်ႇလႆႈ၊ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၶႃႈဢေး” ၼႆယဝ်ႉ။ 

“ပေႃးၼၼ် တေသိုဝ်ႉဢဝ်ၼႃႈတႃႁၢင်ႈလီဢွၼ်ႇမႂ်းၼႆႉထီင်ႈ သွင်သႅၼ် ၵူၺ်းဝၢႆးၶၢႆယဝ်ႉ ၼႃႈတႃမႂ်းတေႁၢင်ႈၸႃႉ ႁူႇႁဵဝ်ႇ မိူၼ်ၵဝ်ၼႆႉၵႂႃႇၼၼ်ႉၼႃႇ” ၼႆ ယဝ်ႉ။ “ဢႃ- ၼႆႉၶႅၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉ၊ ၵဝ်ၶႃႈပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တေႁဵတ်းႁိုဝ် ၶၢႆ လႄႈ လႅၵ်ႈဢဝ် ၼႃႈတႃႁူႇႁမ်း ပူႇႁဝ်းၼၼ်ႉလႆႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ 

“ဢိုမ်း- ပေႃးၼၼ် ၵဝ်တေယွၼ်းသိုဝ်ႉဢဝ် ဢွၵ်းဢေႃမႂ်း ဢၼ်တိုၵ်ႉ လႅတ်းသႅတ်း ၼႂ်းၵွၵ်းႁူဝ်မႂ်းၼၼ်ႉ သွင်သႅၼ်၊ ဝႃႈႁိုဝ် ၸွင်ႇတေၽွမ်ႉ”ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇၸႂ်လမ်မႃးလႄႈ “ဢႃႉ- ၵူၼ်းဢွၵ်းတၼ်ၵူၺ်းဢိူဝ်ႈ တေ ၶၢႆ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ ဢၢင်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇပႃႈၼႃႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ 

ၵူၼ်းထဝ်ႈၸင်ႇဝႃႈ- “ၵမ်းၵွၼ်ႇလႄႈ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ၊ တွပ်ႇပၼ်ၶေႃႈထၢမ် ၵဝ် ၶေႃႈၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉၵွၼ်ႇလႄႈ၊ ၵဝ်တေပၼ်မႂ်းထႅင် သွင်သႅၼ်၊ မႂ်း တေလႆႈႁႅမ်ၵူၼ်းတၢႆလႄႈ ၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈ ဝႆႉဝႃႈ ၵဝ်သိုဝ်ႉဢဝ် မၢၵ်ႇ ႁူဝ်ၸႂ်လီဢွၼ်ႇမႂ်းၼၼ်ႉၵႂႃႈ၊ ဝႃႈႁိုဝ်လႃႇ ၸွင်ႇတေၽွမ်ႉ?” ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇ- “ဢလူဝ်ႉ- လွင်ႈမိူၵ်ႈမႂ်ႈၸိုင်ႉၼႆတႄႉ ၽီမၢၼ်ႇၼၢတ်ႈၵူၺ်း ဢိူဝ်ႈတေႁဵတ်းလႆႈ” တင်းသဵင်ၸႂ်လမ်သေ တွပ်ႇပၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵမ်း ၼၼ်ႉၵူၼ်းထဝ်ႈ ၸင်ႇယုမ်ႉသေ သပ်းလႅင်းၼႄ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။

“ ၸၢႆးဢွၼ်ႇ- လီယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၵႆႈၵဝ်ဢဝ်ငိုၼ်း လၢၼ်ႉၼိုင်ႈသေ ယွၼ်း သိုဝ်ႉဢဝ် ၼႂ်းတူဝ်မႂ်း ဢမ်ႇလႆႈသေၸိူဝ်ႉသေလွင်ႈၼေႃ။ မႂ်းဝူၼ်ႉတူၺ်းလီလီလူး၊ မႂ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၵူၼ်းမၢၵ်ႈမီးသထေးလူင်ယဝ်ႉႁိုဝ်လႃႇ။ လၢတ်ႈတူၺ်းလူး” ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၼႂ်းတၢင်းဝူၼ်ႉမၼ်း ဢွၵ်းမၼ်း ပိုတ်ႇပၢင်ပိူင်း လႅင်းမႃးၵမ်းလဵဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်းၶွပ်ႈၸႂ် ၵၼ်ႇတေႃး ၵူၼ်းထဝ်ႈ ယဝ်ႉ လူၺ်ႈတၢင်းၼႃႈတႃ ယုမ်ႉယၢႆႈ၊ လွင်ႈယုမ်ႇတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉ သေ ၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ 
ၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႈ လွမ်တူၺ်းတင်းလင်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ ယုမ်ႉၼႂ်းၸႂ် သေယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ မိူဝ်းၼႃႈမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႉၼႆႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ၸႂ်တူၵ်း ၸႂ်ယွၼ်ႇ ဢိုၼ်းၶင်း၊ တၵ်းတေယုမ်ႉယုမ်ႉယၢႆႈယၢႆႈ ၵေႃႇသၢင်ႈၸူဝ်ႈ ပၢၼ်မၼ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်ၵႂႃႇယူႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉၼႆယဝ်ႉ။ 
တီႈတႄႉမၼ်း ၵႃႈၶၼ်ၸူဝ်ႈပၢၼ် ၽဝၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ယွၼ်ႉမီးငိုၼ်းၶမ်းလႄႈ မီးၵႃႈၶၼ်။ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉၼုမ်ႇတိုၵ်ႉၵမ်ၼႆ လူဝ်ႇလႆႈမီးတင်း လႅတ်းသႅဝ်း ၸိုၼ်ႇၶတ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းၼၼ်ႉၵူၺ်း။ 

လွင်ႈဢွင်ႇမၢၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢိင်တီႈ- တၢင်းၶတ်းၸႂ် 60-ပုၼ်ႈ၊ တၢင်းၸွႆႈထႅမ်-20-ပုၼ်ႈ၊ ၵၢမ်ႇ-20- ပုၼ်ႈၼႆႉ ဢိင်လင်ၽင်ၼွင်ႈ ၽိူမ်ႉၸွႆႈၵၼ်ယဝ်ႉ။ တၢင်းၶတ်းၸႂ်ၼၼ်ႉ လမ်ႇလွင်ႈ တိူဝ်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈ ၸၢင်းၸွႆႈထႅမ်-20-ပုၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽိူမ်ႉထႅမ် ပၼ် တၢင်းၶတ်းၸႂ်-80-ပုၼ်ႈတႃႉ။ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈ တၢင်းၸွႆႈထႅမ်လႄႈ ၵၢမ်ႇ ၼၼ်ႉၸိုင် ပဵၼ်သင်လႄႈ ႁဝ်းတေဢမ်ႇ ၽိူမ်ႉတၢင်းၶတ်းၸႂ်ႁဝ်း-100-ပုၼ်ႈလႆႈ လႃႇ။ 

ႁဝ်းႁႃးၵူႈၵေႃႉ မီးတိၼ် မီးမိုဝ်း လၵ်ႉၶၼႃႇတဵမ်ထူၼ်ႈၵူႈၵေႃႉယဝ်ႉ။ ပၢႆး ယူႇလီၵေႃႈတဵမ်ထူၼ်ႈ၊ ပၢႆးဝူၼ်ႉၺၢၼ်ႇၵေႃႈ ၼင်ႇၵိုင်ႇတၢၼ်ႇႁဝ်းၼၼ်ႉမီးယူႇ ၵူႈၽႂ်မၼ်း၊ ၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းၵေႃႈမီး၊ လွင်ႈယုမ်ႇယမ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ မီးၸိုင် ၼႃႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁဝ်းပႆႇတေႇႁဵတ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉပေႃးဢွင်ႇမၢၼ်ထႃႈ ၶိုင်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။  


ပေႃးၼၼ် ၵွပ်ႈသင်လႄႈႁဝ်းတေဢမ်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ မိူင်းၽၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်မႃးလႆႈတႄႉလႃႇ။ လွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ ၸႂ်ယွၼ်ႇၼၼ်ႉ ယႃႇပေလဵင်ႉဝႆႉ။ လွင်ႈတၢင်း ၶတ်းၸႂ်လူင်ၼၼ်ႉ ယႃႇပၼ်ယွၼ်ႇလႃးလႃး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၶူဝ်းၶွင် ဢၼ်ဢဝ် ငိုၼ်းၶမ်းသေ သိုဝ်ႉဢဝ်ဢမ်ႇလႆႈၼၼ်ႉ မူၵ်းထင်မီးဝႆႉယူႇတီႈၼႂ်းတူဝ်ၸႂ်ႁဝ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶုတ်းဢွၵ်ႇမႃး ဢဝ်ႁဵတ်းၶိူင်ႈယိပ်းလီလူင်သေ တေႃႇသူႈ ၸူဝ်ႈပၢၼ် ၽဝ်ႁဝ်းၵႂႃႇ ႁႂ်ႈထိုင်ႈတီႈယိူင်းမၢႆလႄႈ။  

ၸူဝ်ႈပၢၼ်လႄႈ ယိူင်းမၢႆ ႁႂ်ႈယဵပ်ႇမႅၼ်ႈႁွႆးလဵဝ်သေၵမ်း-

Post a Comment

0 Comments