ၵူႈႁၵ်ႉၵၼ် ပႅတ်ႇဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇလီႁဵတ်း

1. ႁပ်ႉပၢၵ်ႇ ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ၊ ပၼ်တၢင်းမုင်ႈမွင်း ဢၼ်တေဢမ်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈတေႉ။

ယွၼ်ႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵေႃႉႁၵ်ႉႁဝ်း ထၢင်ႇယႂ်ႇသေ ပၼ်ၵႂမ်းမၼ်ႈ၊ ပၼ်တၢင်းမုင်ႈမွင်း မဵဝ်းတေဢမ်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈတေႉတေႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း။ ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ၊ ပၼ်တၢင်းမုင်ႈမွင်း ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈတေႉတေႉၼၼ်ႉ ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈၵေႃႉႁၵ်ႉႁဝ်းတိူဝ်ႉၸႂ်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႊႁဵတ်းၶဝ်ထၢင်ႇထိူမ်ၼိူဝ်ႁဝ်းပႃးထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။

2. ဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်း။

ၵၢၼ်လၢတ်ႈၸႃ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းလွင်ႈယႂ်ႇတႃႇ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸူႉၸူဝ်းၵၼ်တေႉတေႉ။ ထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈတေႃႇ ၵေႃႉႁၵ်ႉႁဝ်းသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်းယူဝ်း၊ ဢမ်ႇလိင်ႉဢမ်ႇလႅၼ်။ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇလၢတ်ႈၼႄၸႅင်ႈလႅင်းၸိုင် မိူဝ်းၼႃႈမႃး ၸၢင်ႊပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈပၼ်ႁႃလူင်မႃးယူႇယဝ်ႉ။

3. ပိုင်ႈဢိင်ၵေႃႉႁၵ်ႉ လူၼ်ႉလိူဝ်ႁႅင်း။

ပေႃးပဵၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉၵၼ်မႃးယဝ်ႉၼႆႉ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၼႆႉ​ မေႃလိုမ်းပႅတ်ႈ ပိူင်ပဵၼ်တေႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလႂ် ဢမ်ႇမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၵုမ်ႇပဵၼ်ၵေႃႉလဵဝ်လႆႈမိုင်ႉ၊ လႆႈႁဵတ်း ယူႇၵူႊလွင်ႈလွင်ႈတႄႉ ပေႃးႁိုင်မႃး ၸၢင်ႊႁိူဝ်ႉသေ ပဵၼ်တၢင်းမႆႈၸႂ်၊ တိူဝ်ႉၸႂ်၊ ၸႂ်လမ် မႃးယူႇယဝ်ႉ။

4. ထီႉတိူဝ်ႉၵၼ်။

ၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢႆထိုင် လွင်ႈၼွၼ်းၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ ယိိပ်းမိုဝ်းၵၼ်၊ ၵွတ်ႇၵၼ် ပၼ်လွင်ႈဢုၼ်ႇဢူၵ်းဢုၼ်ႇၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈ တၢင်းႁၵ်ႉႁဝ်းတိူဝ်းလိူဝ်မႃးယဝ်ႉ။ ပေႃးလႆႈယူႇၵႆၵၼ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႊပၼ်လွင်ႈဢုၼ်ႇဢူၵ်း၊ ဢုၼ်ႇၸႂ်ၵၼ်ၸိုင် တၢင်းႁၵ်ႉၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႊမေႃယူတ်းသဵင်ႈၵႂႃႇလွႆးလွႆးယူႇ။ ၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဝ်းလႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵၼ် ယွၼ်ႉလွင်ႈၼႆႉၵွႆး။

5. ၵုမ်ႇႁႃ တၢင်းၽိတ်းၵၼ်ၵွႆး။

ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ် လွတ်ႈလႆႈတၢင်းၽိတ်းလေႃႇ။ ဢၼ်မေႃႁႃတၢင်းၽိတ်း လိူဝ်သေ ႁႃလွင်ႈလီၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်သၽႃႇဝ ၵူၼ်းႁဝ်းယဝ်ႉ။ တၢင်းႁၵ်ႉၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼႆၵွႆး။ ပေႃးၵႂႃႇႁၼ်မႅၼ်ႈ တၢင်းၽိတ်းဢၼ်ၼိုင်ႈသေ လိုမ်းပႅတ်ႈ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈႁဵတ်းလီမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ႁိုဝ်တေမႅၼ်ႈ။ ပေႃးၵုမ်ႇႁႃ တၢင်းၽိတ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇႁၼ်လႆႈ လွင်ႈလီမၼ်းသေပွၵ်ႈယဝ်ႉ။

6. ၵုမ်ႇထဵင်ၵၼ် မႅၼ်ႈ ႁိုဝ် ၽိတ်း။

ပေႃးပဵၼ်ၸူႉၵၼ် ႁိုင်မႃးယဝ်ႉၼႆ တႃႇတေလၢတ်ႈတေႃႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးၵႂၢမ်းသင်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸၢင်ႊလၢတ်ႈလွင်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း၊ လွင်ႈၽႃႇသႃႇ၊ လွင်ႈၸၢႆးယိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၼမ်မႃး ၽႂ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶႂ်ႈယွမ်းသေ လပ်းႁူလပ်းတႃထဵင် ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇသုမ်း။ မၢင်ပွၵ်ႈ တေလိုမ်းလွင်ႈပဵၼ်ၸူႉၸူဝ်းၵၼ်သေ ဢဝ်လွင်ႈ မႅၼ်ႈ ႁိုဝ် ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၼၼ်ႉမႃးပဵၼ်ယႂ်ႇပႅတ်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ်ၸိုင် ၸၢင်ႊမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လွင်ႈပဵၼ်ၸူႉၸူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

7. လၢမ်းၶၢတ်ႈ၊ ထၢင်ႇထိူမ်။

ၸူႉႁၵ်ႉၵၼ်ၼႆႉ ပေႃးလႆႈယူႇႁိမ်းၸမ်ၵၼ်၊ မိူဝ်ႈယူႇႁိမ်းၸမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးဢုၼ်ႇၸႂ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႊၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈ တၢင်းႁၵ်ႉ ဢၼ်ၶိူင်ႇၶမ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ႁဵတ်းသေမဵဝ်းမဵဝ်းၼႆ ၵုမ်ႇလၢမ်းၶၢတ်ႈသေ လၢတ်ႈၸွမ်းဝႃႈ တေပဵၼ်ၼၼ် တေပဵၼ်ၼႆ၊ ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ ၸိူင်ႉၼၼ် ၸိူင်ႉၼႆ ယူႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ႁိုဝ်တေပဵၼ်ၵၢၼ်။ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ၶႂ်ႈယူႇလွတ်ႈလႅဝ်း၊ မီးသုၼ်ႇ တႅပ်းတတ်ႈႁင်းၶေႃလႆႈ ၵူႊၵေႃႉၼႆ ယႃႇလုမ်း။

8. လိုမ်းပႅတ်ႈၵႂၢမ်းၾၼ် ဢၼ်ၶႂ်ႈပဵၼ်။

ၸူႉၸူဝ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵေႃႉလဵဝ်။ ပဵၼ်သွင်ၵေႃႉ ၵွၼ်ႇၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၸူႉၵၼ်၊ ပဵၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉၵၼ်ယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်းၾၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၵဵဝ်ႇၵၼ်တင်းသွင်ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁႃလၢႆးတၢင်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉ ပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းၸွမ်းၵႂၢမ်းၾၼ် ႁဝ်းၼၼ်ႉယူႇ။ ပေႃးသမ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႆႈၽႃႈပႅတ်ႈ ၵႂၢမ်းၾၼ်မၼ်းသေ လႆႈၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၸိူင်ႉၼင်ႇ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ႁိုင်ႁိုင်မႃး ၸၢင်ႊပဵၼ်ပၼ်ႁႃ ယူႇယဝ်ႉ။

ၵၢၼ်ပဵၼ်ၸူႉၸူဝ်းၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ယုင်ႈယၢင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းသွင်ၵ​ေႃႉ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်လူး။ တေႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇ မၢင်ပွၵ်ႈယင်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸႂ် တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းလူးၼေႃႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၽႂ်ၵေႃႈ မေႃႁဵတ်းၽိတ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးတၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉ ၵွႆးပဵၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈၵူၺ်း။ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ်ၵွၼ်ႇ။ ပေႃးမေႃသွၼ်ႇတူဝ်၊ ပေႃးဝူၼ်ႉပုၼ်ႈပိူၼ်ႈပုၼ်ႈႁဝ်း၊ မေႃပွင်ႇၸႂ်၊ ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ၸႂ်ယၢဝ်းတေႃႇၵၼ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႊႁပ်ႉၸၢမ်ႇလႆႈ တၢင်းႁၵ်ႉဢၼ်မူၼ်ႈသိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ႁႂ်ႈမေႃပွင်ႇၸႂ် ၸုင်ၸၼ် ႁူမ်ႈမိုဝ်း ပဵၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉၵၼ်လႆႈ တေႃႇၸူဝ်ႈသုတ်းပၢၼ်သေၵမ်း။

by-Hsenhu သႅၼ်ႁူႉ